New project: The last "Acht-komma-Acht" - Flak 37, Knin 1995, Dragon 1/35
Jak zwykle na początku - zapraszam na profil Facebook AFVs in miniature - w przeciwieństwie do tej strony jest aktualizowany na bieżąco!
First of all - I'd like to invite you to my Facebook profile AFVs in miniature - it's updated on regular basis, not as this page.
Cześć,
Ostatnio tylko rozgrzebuję nowe tematy i nie kończąc poprzednich, ale staram się tak optymalizować czas na hobby, żeby każdą nieliczną wolną chwilę wykorzystać – bo wkrótce ich braknie. ;-) Więc korzystając, że dwa modele się powoli maziają, zaczynam składać trzeci do kompletu.
Recently I start new projects without finishing those I've started before, but I try to use my time optimally. I have to paint two models, so... I can start to build another one. ;)
Dziś chciałbym Wam przedstawić najpewniej ostatnią używaną bojowo kultową „Acht komma Acht”, czyli niemiecką armatę przeciwlotniczą Flak 37. Jak niejeden sprzęt o wartości muzealnej również ona miała swój łabędzi śpiew właśnie na Bałkanach. Tym jednak razem przeskoczymy z Bośni do Chorwacji.
Today I'd like to show you probably the last Flak 37 which was used in combat. Similarly to other old AFVs and artillery pieces, it also had its final use in the Balkans. But today we will go to Croatia, not Bosnia.
Zacznijmy jednak od początku – skąd osiemdziesiątka-ósemka znalazła się w ojczyźnie Jospipa Broz Tity?
Sprawa jest stosunkowo prosta – tuż po zakończeniu II Wojny Światowej na terenie Jugosławii pozostało mnóstwo sprzętu po wycofującej się armii niemieckiej. Wśród niego było sporo artylerii. Ponieważ po wojnie armia jugosłowiańska nie była najsilniejsza, a lokalny przemysł nie był w stanie zapewnić jej dostaw, do służby wcielano wiele zdobycznych pojazdów i dział.
Why was the Flak 37 used in Yugoslavia? It is quite simple - after WW2 a lot of ex-German equipment was abandoned there. After the war it was widely used by Yugoslav army. Flaks 37 and other AA guns were attached to the coastal batteries. Some of them lasted in service to the 90-ties.
Niemieckie Flaki pod nazwą MO-88 D-56 i włoskie działa przeciwlotnicze znalazły swoje miejsce w bateriach obrony wybrzeża. Wykorzystywano je zarówno stacjonarnie w przygotowanych do tego bunkrach jak i jako baterie ruchome. Z biegiem lat ich liczba się zmniejszała, ale pewna ich ilość pozostała na stanie JNA aż do początku lat 90-tych.
Co ciekawe po wojnie dla „podwozia” Flaka też znaleziono przeciwlotnicze zastosowanie…
… ale wracajmy do głównego tematu.
Above you can see a very interesting usage of the Flak's chassis. But let's go back to the main topic.
Gdy w 1991 roku Słowenia odłączyła się niemal bezkrwawo od Jugosławii, a w jej ślady poszła Chorwacja, mniejszość serbska w tym kraju nie zamierzała patrzeć na to bezczynnie. Zamieszkiwała gównie biedną, górzystą i słabo zaludnioną wschodnią część Chorwacji, tzw. Krajinę. Tam powołano do życia Republikę Serbskiej Krajiny. Początkowo wspierana przez JNA faktycznie opanowała cały deklarowany jako serbski obszar, ale 60 tysięcy żołnierzy RSK(prawie 40% wszystkich mężczyzn w Krajinie!) nie mogło utrzymać frontu długości ponad 600 kilometrów.
W 1994 Serbska Krajina miała szanse zostać częścią składową Chorwacji z wielką autonomią – osobny prezydent, moneta, strefa zdemilitaryzowana od wojsk chorwackich itd., ale ani Chorwaci ani Serbowie nie byli tym zainteresowani.
W sierpniu 1995 RSK upada pod naporem chorwackiej armii, która liczy wówczas ponad 100 tys. żołnierzy. Operacja Burza w kilka dni przerywa serbski front i zdobywa stolicę chorwackich Serbów – Knin.
To właśnie tuż pod Kninem nagrano film, na którym widać interesującego nas Flaka 37.
Flak 37 which I'm gonna build was seen during the Croat offensive called "Operation Storm"(Oluja). Croats managed to defeat the Serbs from the Republic of Srpska Krajina and took their capital city - Knin. This particular Flak 37 was abandoned on the road to this city.
Wszystko wskazuje na to, że należał on do 7. Korpusu Północnodalmatyńskiego, który na stanie miał dwa takie działa. To ten korpus operował wokół Kninu, nie ma więc mowy o pomyłce. Jaki był faktyczny udział osiemdziesiątki-ósemki w bojach w Chorwacji? Tego nie wiadomo, ale skoro ktoś usiłował ją odholować i porzucił dopiero w trakcie ucieczki, to raczej znaczy, że musiała mieć jakąś wartość bojową. Niestety, filmów lub zdjęć dokumentujących jej użycie brak.
The Flak probably belonged to the 7th Dalmatian Corps, which had been operating near the Knin. Did the Flak take part in any combat operations during the war in Croatia? I'm not sure, but it looks like Serbs tried to evacuate it, so maybe it had some combat value.
Do budowy Flaka posłuży mi stary dobry zestaw Dragona, w starym dobrym wydaniu. Jak go sobie tak przeglądam, to przypominają mi się czasy, gdy zaczynałem sklejać, a wypasione Dragony w stosunkowo niskich cenach były marzeniem każdego modelarza… piękne czasy. ;)
To build this Flak I will use well-known and quite old Flak 37 from Dragon.
If you like my works and articles you can easily support me with a symbolic coffee so that I can spend the next nights on searching for and then building interesting models!
Komentarze
Prześlij komentarz